Widok zawartości stron Widok zawartości stron

hodowla lasu

01.07.2021 | Przemysław Wysocki

Podstawowym zadaniem hodowli lasu jest zachowanie i wzbogacanie lasów istniejących (odnawianie) oraz tworzenie nowych (zalesianie), z respektowaniem warunków przyrodniczych i procesów naturalnych. Hodowla lasu obejmuje zbiór i przechowywanie nasion drzew, produkcję sadzonek na szkółkach, zakładanie oraz pielęgnację i ochronę upraw leśnych oraz drzewostanów.

Hodowla lasu korzysta z dorobku nauk przyrodniczych, m.in. klimatologii, gleboznawstwa, botaniki czy fizjologii roślin. W pracach hodowlanych leśnicy dążą do dostosowania składu gatunkowego lasu do siedliska. Dzięki temu las jest bardziej odporny na zagrożenia.

Las, jeśli nie powstał w sposób naturalny, jest sadzony przez leśników. Sadzonki hoduje się w szkółkach. Uprawy są poddawane zabiegom pielęgnacyjnym i ochronnym. Mają one stworzyć optymalne warunki wzrostu dla drzew najbardziej pożądanych w składzie gatunkowym rosnącego drzewostanu. Ostatnim elementem hodowli jest wycinka drzew dojrzałych, tak aby możliwe było odnowienie lasu, w sposób optymalny dla wymagań rosnących gatunków drzew.

Przeczytaj więcej na stronie lasy.gov.pl.

W Nadleśnictwie Wieluń odnowienia obejmują rocznie ok. 180 ha

Głównym celem hodowli lasu jest zachowanie i wzbogacenie lasów istniejących oraz kształtowanie nowych z respektowaniem warunków i procesów naturalnych przez:

stopniowe osiąganie stanów równowagi dynamicznej w ekosystemach leśnych, a w szczególności zgodności biocenozy leśnej z warunkami biotowpów,
zapewnianie produkcji drewna i innych użytków na zasadach reprodukcji rozszerzonej,
kształtowanie pozaprodukcyjnych funkcji lasu oraz przyjaznych powiązań gospodarki leśnej z otoczeniem społeczno-gospodarczym na zasadzie sprzężeń zwrotnych.

Przy formułowaniu szczegółowych celów hodowli lasu, które zgodnie z art. 18 ustawy o lasach powinny być określone w planie urządzania lasu dla każdego drzewostanu i urządzanego obiektu. Należy wyróżnić następujące cele:

Cele perspektywiczne (długookresowe) - polegają na określeniu pożądanej postaci drzewostanu w wieku jego dojrzałości do odowienia i pożądanej postaci drzewostanu. Cele perspektywiczne wyraża się w gospodarczych typach drzewostanów dla poszczególnych siedlisk, położenia i warunków środowiska przyrodniczego oraz w wiekach dojrzałości drzewostanów do odnowienia (wiekach rębności), które sa określane w planach urządania lasu.
Cele etapowe (średniookresowe) - obejmują od kilkunastu do kilkudziesięciu lat, które powinny być realizacyjnym rozwinięciem celów perspektywicznych, zgodnie z naturalna dynamiką rozwoju drzewostanu od fazy inicjalnej do starzenia się i odnowienia. Cele średniookresowe powinny uwzględniać potrzebę wprowadzania ewentualnych korekt w aktualnym stanie drzewostanów, niezbędnych dla osiągnięcia celów perspektywicznych.

Źródło: Zasady hodowli lasu

PIELĘGNACJA LASU

Celem pielęgnowania lasu jest osiągnięcie wysokiej produkcyjności i jakości, poprawy biologicznej odporności d-stanów, podniesienie stabilności, poprawa stanu sanitarnego lasu.

Są to czynności hodowlane wykonywane od założenia uprawy lub powstania samosiewu do osiągnięcia przez d-stan dojrzałości rębnej i służące wzmożeniu produkcji pod względem ilościowym i jakościowym.

Pielęgnacja lasu obejmuje wszystkie zabiegi związane z pięlęgnacją ekosystemu leśnego:

Pielęgnacja siedliska
Pielęgnacja biocenozy
Pielęgnacja drzewostanu

Założone uprawy wymagają wykonania zabiegów pielęgnacyjnych. Etat roczny pielęgnacji lasu to około 640 ha. Zalicza się tu pielęgnację gleby, czyszczenia wczesne i późne oraz wprowadzanie podszytów. Każdy z ww. zabiegów ma do spełnienia inne zadanie.

Pielęgnacja gleby ma na celu walkę z chwastami i stworzenie młodemu pokoleniu lasu warunków do swobodnego wzrostu. Bez pomocy człowieka sadzonki nie mają szans w walce o światło i pokarm z innymi roślinami. Ma to szczególne znaczenia w przypadku odnowień na powierzchniach otwartych, kiedy dostęp światła jest maksymalny oraz na żyźniejszych siedliskach, gdzie rośnie większa ilość zarówno chwastów jak i roślinności krzewiastej. Następnym etapem pielęgnacji drzewostanów są czyszczenia wczesne i późne.

Czyszczenia wczesne wykonywane są do chwili zwarcia się drzew- wzajemnego przenikania się koron drzew. Zabieg ten ma umożliwić drzewom, które mają tworzyć skład drzewostanu, optymalne warunki wzrostu. Na uprawie rośnie kilka gatunków drzew i wykonywane cięcia mają na celu łagodzenie różnic na granicy styku gatunków. Usuwane są też egzemplarze chore, obumarłe i rosnące w zbyt gęstej więźbie, bądź niepożądane.

Gdy nastąpi zwarcie odnowienia, mamy etap wykonywania czyszczeń późnych. Zabiegi wykonywane w tym czasie obejmują eliminację ze składu zbędnych domieszek, przerzedzanie zagęszczonych fragmentów, dalsze usuwanie z drzewostanu egzemplarzy chorych, obumierających i obumarłych.

Z chwilą zakończenia czyszczeń późnych kończy się etap selekcji negatywnej.

Następnym etapem pięlegnacji d-stanu są trzebieże (wczesne i późne). Mają one charakter selekcji pozytywnej - skupiamy się na tym, co najcenniejsze w d-stanie, zabezpieczamy te wartościowe składniki d-stanu, tak by osiągneły cel produkcyjny - d-stan w wieku rębności.

Trzebieże wczesne - to podstawowy etap przejściowy z selekcji negatywnej do pozytywnej - w nich typujemy drzewa dorodne - przyszly trzon d-stanu.

Trzebieże późne - w nich prowadzimy dalszą pielęgnację pojedyńczych składników d-stanu - drzew dorodnych, aż do osiągnięcia przez d-stan wieku rębności. Poprawiamy cięciami warunki wzrostu pozostawionych drzew - wytypowanych w selekcji, (warunki świetlne - regulowanie zwarcia, usuwanie drzew słabej jakości, drzew szkodliwych i cześci drzew pomocniczych względem drzewa dorodnego).

Cechy trzebieży:

trzebież ma usuwać (składniki d-stanu)
tworzyć drzewom pozostającym dogodne warunki wzrostu
trzebieże zawsze zmniejszają końcową produkcyjność d-stanu (dostarczają użytków przedrębnych)
trzebieże podnoszą odporność d-stanu, zdrowotność, produkcję grubszych i wartościowszych sortymentów, zwiększają walory estetyczne d-stanu

SZKÓŁKA LEŚNA "MIERZYCE"

Całość produkcji szkółkarskiej nadleśnictwa odbywa się w Szkółce Leśnej "Mierzyce".

Zbudowana na początku lat 60-tych, w chwili obecnej posiada 11 kwater produkcyjnych o łącznej powierzchni 4,79 ha. Umożliwia to pozostawienie rocznie około 50% pow. na ugory zielone i czarne. Produkcja materiału sadzeniowego odbywa się zarówno na powierzchni otwartej, jak i pod okapem drzewostanu - oraz w tunelach foliowych.

W roku 2015 produkcja sadzonek zajmowała 2,11 ha powierzchni. W tym czasie w szkółce znajdowało się ponad 20 gatunków w liczbie 2 mln szt.

Sadzonki te wykorzystywane są przez Nadleśnictwo do odnowień, zalesień, wprowadzania podszytów.

Duża ich ilość wykorzystywana jest do zalesień gruntów porolnych prywatnych własności w ramach realizacji Programów PROW 2007-2013 i 2014-2020.

Teren szkółki jest elementem leśnej ścieżki ekologicznej. Dzięki temu zwiedzający ją uczniowie, a nawet przedszkolaki poznają ciekawą pracę szkółkarzy i wzbogacają swoją wiedzę o otaczającym nas świecie natury. Spacer po szkółce daje niepowtarzalną okazję praktycznego sprawdzenia i wykorzystania zdobytej wiedzy.

ODNOWIENIA I ZALESIENIA


	"Dzieła twoje od ciebie trwalsze są, człowieku, stój i nie śmiej z niezmierną mierzyć się naturą"
	T. Zaborowski

Według planu urządzania lasu opracowanego na lata 2007-2016 średnie roczne zadania z zakresu hodowli przedstawiają się następująco:

W odnowieniach na powierzchni otwartej część zrębów podlega przebudowie (przy stosowaniu w pozyskaniu drewna rębni ID). Lite drzewostany sosnowe wzbogaca się o gatunki liściaste. Podejmowane są też działania zmierzające do uzyskania odnowień naturalnych sosny z samosiewów. Z dobrym skutkiem wykonano odnowienia zrębów poprzez siewy nasion sosny na zrębach. Część rębni złożonych odnawianych jest sztucznie, lecz podejmowane są działania do inicjowania powstawania odnowień naturalnych.

Do odnowień sztucznych wykorzystywane są nasiona z własnej bazy nasiennej, poza modrzewiem, świerkiem i jodłą, które muszą być sprowadzane z innych nadleśnictw.

W ostatnich latach przy wprowadzaniu podsadzeń produkcyjnych Nadleśnictwo zwiększyło nacisk na wprowadzanie do drzewostanów większej ilości jodły.

Pielęgnacja gleby ma na celu walkę z chwastami i stworzenie młodemu pokoleniu lasu warunków do swobodnego wzrostu. Bez pomocy człowieka sadzonki nie mają szans w walce o światło i pokarm z innymi roślinami. Ma to szczególne znaczenia w przypadku odnowień na powierzchniach otwartych, kiedy dostęp światła jest maksymalny oraz na żyźniejszych siedliskach, gdzie rośnie większa ilość zarówno chwastów jak i roślinności krzewiastej. Następnym etapem pielęgnacji drzewostanów są czyszczenia wczesne i późne. Czyszczenia wczesne wykonywane są do chwili zwarcia się drzew- wzajemnego przenikania się koron drzew. Zabieg ten ma umożliwić drzewom, które mają tworzyć skład drzewostanu, optymalne warunki wzrostu. Na uprawie rośnie kilka gatunków drzew i wykonywane cięcia mają na celu łagodzenie różnic na granicy styku gatunków. Usuwane są też egzemplarze chore, obumarłe i rosnące w zbyt gęstej więźbie, bądź niepożądane.

Wiosna to także okres zalesień gruntów porolnych prywatnych właścicieli. Realizując razem ze Starostami Powiatowymi program zalesień w ramach ustawy ( z 08 czerwca 2001 ).

Podstawowe zasady hodowlane przy zalesieniach:

ROZPROSZENIE RYZYKA HODOWLANEGO - bogaty skład gatunkowy, dostosowany do siedliska, zróżnicowanie budowy przestrzennej i mało powierzchniowe formy zmieszania.
ZMNIEJSZENIE RYZYKA HODOWLANEGO - zachowanie pełnego bogactwa genetycznego drzew leśnych, odpowiednia pielęgnacja d-stanu i siedliska.

Ze wstępnych wyliczeń wynika iż wiosną br zostanie wysadzone około 2 mln szt różnego rodzaju sadzonek drzew i krzewów leśnych.

Najnowsze aktualności Najnowsze aktualności

Powrót

100 sadzonek na 100-lecie Lasów Państwowych

28.03.2024 | Maria Poznerowicz

Dziękujemy za ogromne zainteresowanie! Akcja dobiegła końca w dniu 27.03.2024 r.

Wiosna to czas, kiedy sadzimy najwięcej drzew. Dołącz do nas i weź udział w akcji 100 sadzonek na 100-lecie Lasów Państwowych. Odbierz 100 sadzonek modrzewia i posadź z nami drzewa!

Kto może wziąć udział w akcji?

Akcja dedykowana jest dla instytucji, firm, podmiotów publicznych, placówek oświatowych.

Co zrobić, żeby dostać sadzonki?

Wystarczy, że zgłosisz chęć wzięcia udziału wysyłając wiadomość na adres: wielun@lodz.lasy.gov.pl

Gdy tylko otrzymasz potwierdzenie umów telefonicznie termin odbioru sadzonek. Drzewka będą na Ciebie czekać na Szkółce Leśnej w Mierzycach.

Zasadź otrzymane drzewka wokół swojej placówki. Umieść zdjęcia posadzonych drzewek na swojej stronie internetowej lub profilu w mediach społecznościowych. Użyj logo Nadleśnictwa Wieluń i umieść formułkę

"Sadzonki otrzymano od Nadleśnictwa Wieluń w ramach akcji 100 sadzonek na 100-lecie Lasów Państwowych”.

O czym warto pamiętać?

Sadzonki, które od nas otrzymasz mają odkryte korzenie. Bardzo ważnym jest, aby nie dopuścić do ich przesuszenia. Dlatego przed odbiorem sadzonek naszykuj na nie np. foliówkę na czas transportu. Dobrym rozwiązaniem będzie zabranie wiadra z wilgotną ziemią, którą przysypiesz korzenie do momentu posadzenia drzewek.

Jak poprawnie posadzić drzewa?

Aby drzewa urosły zdrowe i silne, należy je poprawnie posadzić. Pamiętaj o kilku najważniejszych zasadach:

Wykonaj dołek na tyle duży, aby pomieścił cały system korzeniowy sadzonki.
Umieść sadzonkę w dołku tak, aby korzenie nie były zawinięte.
Zasyp korzenie ziemią i dobrze ją dociśnij. Upewnij się, że sadzonka nie wychodzi z ziemi przy próbie delikatnego pociągnięcia jej w górę.
Podlej drzewka i upewnij się, że nie zostaną zjedzone przez roślinożerców ani przypadkowo skoszone. Aby temu zapobiec drzewka można ogrodzić lub opalikować.

Jakie miejsce wybrać dla modrzewia?

Modrzew to drzewo wybitnie światłożądne - znajdź dla niego dobrze nasłonecznione miejsce.

Unikaj miejsc, gdzie gleba jest ciężka i stagnuje w niej woda.

Pamiętaj, że modrzewie dorastają nawet do 40 metrów wysokości. Znajdź miejsce, gdzie drzewa będą mogły swobodnie wzrastać. Unikaj sadzenia zbyt blisko budynków i pod liniami energetycznymi.

*Akcja trwa do 27.03.2024 r. lub do wyczerpania zapasów.