Web Content Display Web Content Display

hodowla lasu

Podstawowym zadaniem hodowli lasu jest zachowanie i wzbogacanie lasów istniejących (odnawianie) oraz tworzenie nowych (zalesianie), z respektowaniem warunków przyrodniczych i procesów naturalnych. Hodowla lasu obejmuje zbiór i przechowywanie nasion drzew, produkcję sadzonek na szkółkach, zakładanie oraz pielęgnację i ochronę upraw leśnych oraz drzewostanów.

Hodowla lasu korzysta z dorobku nauk przyrodniczych, m.in. klimatologii, gleboznawstwa, botaniki czy fizjologii roślin. W pracach hodowlanych leśnicy dążą do dostosowania składu gatunkowego lasu do siedliska. Dzięki temu las jest bardziej odporny na zagrożenia.

Las, jeśli nie powstał w sposób naturalny, jest sadzony przez leśników. Sadzonki hoduje się w szkółkach. Uprawy są poddawane zabiegom pielęgnacyjnym i ochronnym. Mają one stworzyć optymalne warunki wzrostu dla drzew najbardziej pożądanych w składzie gatunkowym rosnącego drzewostanu. Ostatnim elementem hodowli jest wycinka drzew dojrzałych, tak aby możliwe było odnowienie lasu, w sposób optymalny dla wymagań rosnących gatunków drzew.

Przeczytaj więcej na stronie lasy.gov.pl.

W Nadleśnictwie Wieluń odnowienia obejmują rocznie ok. 180 ha

Głównym celem hodowli lasu jest zachowanie i wzbogacenie lasów istniejących oraz kształtowanie nowych z respektowaniem warunków i procesów naturalnych przez:

  1. stopniowe osiąganie stanów równowagi dynamicznej w ekosystemach leśnych, a w szczególności zgodności biocenozy leśnej z warunkami biotowpów,
  2. zapewnianie produkcji drewna i innych użytków na zasadach reprodukcji rozszerzonej,
  3. kształtowanie pozaprodukcyjnych funkcji lasu oraz przyjaznych powiązań gospodarki leśnej z otoczeniem społeczno-gospodarczym na zasadzie sprzężeń zwrotnych.

Przy formułowaniu szczegółowych celów hodowli lasu, które zgodnie z art. 18 ustawy o lasach powinny być określone w planie urządzania lasu dla każdego drzewostanu i urządzanego obiektu. Należy wyróżnić następujące cele:

  • Cele perspektywiczne (długookresowe) - polegają na określeniu pożądanej postaci drzewostanu w wieku jego dojrzałości do odowienia i pożądanej postaci drzewostanu. Cele perspektywiczne wyraża się w gospodarczych typach drzewostanów dla poszczególnych siedlisk, położenia i warunków środowiska przyrodniczego oraz w wiekach dojrzałości drzewostanów do odnowienia (wiekach rębności), które sa określane w planach urządania lasu.
  • Cele etapowe (średniookresowe) - obejmują od kilkunastu do kilkudziesięciu lat, które powinny być realizacyjnym rozwinięciem celów perspektywicznych, zgodnie z naturalna dynamiką rozwoju drzewostanu od fazy inicjalnej do starzenia się i odnowienia. Cele średniookresowe powinny uwzględniać potrzebę wprowadzania ewentualnych korekt w aktualnym stanie drzewostanów, niezbędnych dla osiągnięcia celów perspektywicznych.

Źródło: Zasady hodowli lasu

 

PIELĘGNACJA LASU

Celem pielęgnowania lasu jest osiągnięcie wysokiej produkcyjności i jakości, poprawy biologicznej odporności d-stanów, podniesienie stabilności, poprawa stanu sanitarnego lasu.

Są to czynności hodowlane wykonywane od założenia uprawy lub powstania samosiewu do osiągnięcia przez d-stan dojrzałości rębnej i służące wzmożeniu produkcji pod względem ilościowym i jakościowym.

Pielęgnacja lasu obejmuje wszystkie zabiegi związane z pięlęgnacją ekosystemu leśnego:

  1. Pielęgnacja siedliska
  2. Pielęgnacja biocenozy
  3. Pielęgnacja drzewostanu

Założone uprawy wymagają wykonania zabiegów pielęgnacyjnych. Etat roczny pielęgnacji lasu to około 640 ha. Zalicza się tu pielęgnację gleby, czyszczenia wczesne i późne oraz wprowadzanie podszytów. Każdy z ww. zabiegów ma do spełnienia inne zadanie.

Pielęgnacja gleby ma na celu walkę z chwastami i stworzenie młodemu pokoleniu lasu warunków do swobodnego wzrostu. Bez pomocy człowieka sadzonki nie mają szans w walce o światło i pokarm z innymi roślinami. Ma to szczególne znaczenia w przypadku odnowień na powierzchniach otwartych, kiedy dostęp światła jest maksymalny oraz na żyźniejszych siedliskach, gdzie rośnie większa ilość zarówno chwastów jak i roślinności krzewiastej. Następnym etapem pielęgnacji drzewostanów są czyszczenia wczesne i późne.

Czyszczenia wczesne wykonywane są do chwili zwarcia się drzew- wzajemnego przenikania się koron drzew. Zabieg ten ma umożliwić drzewom, które mają tworzyć skład drzewostanu, optymalne warunki wzrostu. Na uprawie rośnie kilka gatunków drzew i wykonywane cięcia mają na celu łagodzenie różnic na granicy styku gatunków. Usuwane są też egzemplarze chore, obumarłe i rosnące w zbyt gęstej więźbie, bądź niepożądane.

Gdy nastąpi zwarcie odnowienia, mamy etap wykonywania czyszczeń późnych. Zabiegi wykonywane w tym czasie obejmują eliminację ze składu zbędnych domieszek, przerzedzanie zagęszczonych fragmentów, dalsze usuwanie z drzewostanu egzemplarzy chorych, obumierających i obumarłych.

Z chwilą zakończenia czyszczeń późnych kończy się etap selekcji negatywnej.

Następnym etapem pięlegnacji d-stanu są trzebieże (wczesne i późne). Mają one charakter selekcji pozytywnej - skupiamy się na tym, co najcenniejsze w d-stanie, zabezpieczamy te wartościowe składniki d-stanu, tak by osiągneły cel produkcyjny - d-stan w wieku rębności.

Trzebieże wczesne - to podstawowy etap przejściowy z selekcji negatywnej do pozytywnej - w nich typujemy drzewa dorodne - przyszly trzon d-stanu.

Trzebieże późne - w nich prowadzimy dalszą pielęgnację pojedyńczych składników d-stanu - drzew dorodnych, aż do osiągnięcia przez d-stan wieku rębności. Poprawiamy cięciami warunki wzrostu pozostawionych drzew - wytypowanych w selekcji, (warunki świetlne - regulowanie zwarcia, usuwanie drzew słabej jakości, drzew szkodliwych i cześci drzew pomocniczych względem drzewa dorodnego).

Cechy trzebieży:

  1. trzebież ma usuwać (składniki d-stanu)
  2. tworzyć drzewom pozostającym dogodne warunki wzrostu
  3. trzebieże zawsze zmniejszają końcową produkcyjność d-stanu (dostarczają użytków przedrębnych)
  4. trzebieże podnoszą odporność d-stanu, zdrowotność, produkcję grubszych i wartościowszych sortymentów, zwiększają walory estetyczne d-stanu

 

 
SZKÓŁKA LEŚNA "MIERZYCE"

 

Całość produkcji szkółkarskiej nadleśnictwa odbywa się w Szkółce Leśnej "Mierzyce".

Zbudowana na początku lat 60-tych, w chwili obecnej posiada 11 kwater produkcyjnych o łącznej powierzchni 4,79 ha. Umożliwia to pozostawienie rocznie około 50% pow. na ugory zielone i czarne. Produkcja materiału sadzeniowego odbywa się zarówno na powierzchni otwartej, jak i pod okapem drzewostanu - oraz w tunelach foliowych.

W roku 2015 produkcja sadzonek zajmowała 2,11 ha powierzchni. W tym czasie w szkółce znajdowało się ponad 20 gatunków w liczbie 2 mln szt.

Sadzonki te wykorzystywane są przez Nadleśnictwo do odnowień, zalesień, wprowadzania podszytów.

Duża ich ilość wykorzystywana jest do zalesień gruntów porolnych prywatnych własności  w ramach realizacji  Programów PROW 2007-2013 i  2014-2020.

Teren szkółki jest elementem leśnej ścieżki ekologicznej. Dzięki temu zwiedzający ją uczniowie, a nawet przedszkolaki poznają ciekawą pracę szkółkarzy i wzbogacają swoją wiedzę o otaczającym nas świecie natury. Spacer po szkółce daje niepowtarzalną okazję praktycznego sprawdzenia i wykorzystania zdobytej wiedzy.

 

ODNOWIENIA I ZALESIENIA
 
  "Dzieła twoje od ciebie trwalsze są, człowieku,
stój i nie śmiej z niezmierną mierzyć się naturą"
 
  T. Zaborowski  
 

 


Według planu urządzania lasu opracowanego na lata 2007-2016 średnie roczne zadania z zakresu hodowli przedstawiają się następująco:

W odnowieniach na powierzchni otwartej część zrębów podlega przebudowie (przy stosowaniu w pozyskaniu drewna rębni ID). Lite drzewostany sosnowe wzbogaca się o gatunki liściaste. Podejmowane są też działania zmierzające do uzyskania odnowień naturalnych sosny z samosiewów. Z dobrym skutkiem wykonano odnowienia zrębów poprzez siewy nasion sosny na zrębach. Część rębni złożonych odnawianych jest sztucznie, lecz podejmowane są działania do inicjowania powstawania odnowień naturalnych.

Do odnowień sztucznych wykorzystywane są nasiona z własnej bazy nasiennej, poza modrzewiem, świerkiem i jodłą, które muszą być sprowadzane z innych nadleśnictw.

W ostatnich latach przy wprowadzaniu podsadzeń produkcyjnych Nadleśnictwo zwiększyło nacisk na wprowadzanie do drzewostanów większej ilości jodły.

Założone uprawy wymagają wykonania zabiegów pielęgnacyjnych. Etat roczny pielęgnacji lasu to około 640 ha. Zalicza się tu pielęgnację gleby, czyszczenia wczesne i późne oraz wprowadzanie podszytów. Każdy z ww. zabiegów ma do spełnienia inne zadanie.

Pielęgnacja gleby ma na celu walkę z chwastami i stworzenie młodemu pokoleniu lasu warunków do swobodnego wzrostu. Bez pomocy człowieka sadzonki nie mają szans w walce o światło i pokarm z innymi roślinami. Ma to szczególne znaczenia w przypadku odnowień na powierzchniach otwartych, kiedy dostęp światła jest maksymalny oraz na żyźniejszych siedliskach, gdzie rośnie większa ilość zarówno chwastów jak i roślinności krzewiastej. Następnym etapem pielęgnacji drzewostanów są czyszczenia wczesne i późne. Czyszczenia wczesne wykonywane są do chwili zwarcia się drzew- wzajemnego przenikania się koron drzew. Zabieg ten ma umożliwić drzewom, które mają tworzyć skład drzewostanu, optymalne warunki wzrostu. Na uprawie rośnie kilka gatunków drzew i wykonywane cięcia mają na celu łagodzenie różnic na granicy styku gatunków. Usuwane są też egzemplarze chore, obumarłe i rosnące w zbyt gęstej więźbie, bądź niepożądane.

 

 


 

Wiosna to także okres zalesień gruntów porolnych prywatnych właścicieli. Realizując razem ze Starostami Powiatowymi program zalesień w ramach ustawy ( z 08 czerwca 2001 ).

Podstawowe zasady hodowlane przy zalesieniach:

 

  • ROZPROSZENIE RYZYKA HODOWLANEGO - bogaty skład gatunkowy, dostosowany do siedliska, zróżnicowanie budowy przestrzennej i mało powierzchniowe formy zmieszania.
  • ZMNIEJSZENIE RYZYKA HODOWLANEGO - zachowanie pełnego bogactwa genetycznego drzew leśnych, odpowiednia pielęgnacja d-stanu i siedliska.

Ze wstępnych wyliczeń wynika iż wiosną br zostanie wysadzone około 2 mln szt różnego rodzaju sadzonek drzew i krzewów leśnych.

 

 

Asset Publisher Asset Publisher

Back

Rezerwaty

Rezerwaty

Rezerwaty to wydzielone obszary o szczególnych wartościach przyrodniczych, zachowane w stanie naturalnym lub mało zmienionym. Ogranicza się tam gospodarkę leśną. Spośród 1441 rezerwatów, które mamy obecnie w Polsce, 671 to rezerwaty leśne o łącznej powierzchni ponad 61 tys. ha. Rezerwaty stanowią 1,6 proc. powierzchni lasów zarządzanych przez LP.

Rezerwaty przyrody i inne formy ochrony przyrody na terenie nadleśnictwa

Na terenie Nadleśnictwa Wieluń występują 4 rezerwaty przyrody:

  • Rezerwat "Lasek Kurowski"
  • Rezerwat "Mokry Las"
  • Rezerwat "Dąbrowa Niżankowicka"
  • Rezerwat "Węże"

Łączna powierzchnia rezerwatów wynosi około 160 ha.

Na terenie rezerwatów ochroną objęte są gatunki drzew rodzimego pochodzenia, takie jak: sosna, jodła, dąb, olsza i brzoza tworzące drzewostany od III do VIII klasy wieku na siedliskach wilgotnych. Drzewostany te są dobrej jakości technicznej i hodowlanej.

"Bo na tym świecie, wszystko się miecie, w dolinę upadnie góra, tylko trwa stale to boskie dziecię, wieczna, niezmienna: Natura!"   K. Ujejski

   
     

Rezerwat "Mokry Las" to obiekt chroniący fragmenty lasów grądowych z udziałem jodły, grądów niskich i lasów łęgowych, stanowiących relikty zbiorowisk leśnych pokrywających niegdyś cały obszar uroczyska, w którym rezerwat jest położony. Teren rezerwatu stanowi więc lokalną ostoję gatunków flory i fauny, które związane są z siedliskami niskich torfowisk i łęgów oraz wilgotnych grądów.

Rezerwat "Lasek Kurowski" to obiekt chroniący lasy z udziałem jodły przy granicy zasięgu występowania tego gatunku, to dobrze zachowane fragmenty lasów grądowych oraz olsów. Największy udział w drzewostanie stanowi olsza z domieszką świerka i dęba.

Lasek Kurowski - fot. M. Mazur

Rezerwat "Dąbrowa Niżankowicka" - gatunkiem dominującym jest dąb bezszypułkowy z domieszką sosny i brzozy brodawkowatej. Drzewostany dębowe są pozostałością lasów niegdyś rozpowszechnionych w tym regionie i stanowią rzadkie już dzisiaj skupiska lasu liściastego.

Dąbrowa Niżankowicka - fot. P.Wysocki

Rezerwat "Węże" to jedyny na terenie Nadleśnictwa rezerwat geologiczny, stworzony w celu ochrony wzgórz wapiennych, z systemem krasowym i osadów krasowych zawierających szczątki zwierząt kopalnych. Ponadto celem rezerwatu jest także ochrona charakterystycznej nawapiennej roślinności naskalnej oraz muraw kserotermicznych. Rezerwat ten znajduje się w północnej części geologicznej jednostki określanej jako Jura Polska.

Od 1 stycznia 2004 roku Rezerwat HOŁDA został przekazany do Nadleśnictwa Złoczew w wyniku zmian terytorialnych.